“ဂ်ီဟတ္” စစ္ပြဲ ႏွင့္ ဂ်ီဟတ္ဆင္ႏႊဲခံခဲ့ရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား

“အစၥလာမ္” ဟူေသာစကားမွာ အာရဗီဘာသာစကားျဖစ္ၿပီး“နာခံျခင္း” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

“အီမန္” ဟူေသာ အာရဗီဘာသာစကား၏ အဓိပၸါယ္မွာ “သဒၵါ ယံုၾကည္မႈ” ျဖစ္သည္။ အလႅာဟ္ အား ယံုၾကည္   သူမ်ားကို“မြတ္စလင္” ဟုေခၚသည္။ အီမန္ (သဒၵါယံုၾကည္မႈ)မရွိလွ်င္မြတ္စလင္ စစ္စစ္တစ္ဦးဟု မေခၚဆိုႏိုင္ေပ။

အလႅာဟ္ အား မယံုၾကည္ေသာသူ/ အီမန္ မရွိေသာသူ/မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ား ကို “ကာဖိရ္” (ျငင္းပယ္သူ/
မိစာၦဒိဌိမ်ား) ဟု ေခၚၾကသည္။

မြတ္စလင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ “ကာဖိရ္” (သို႔မဟုတ္) အလႅာဟ္အားသက္၀င္ယံုၾကည္ျခင္းမရွိသူမ်ား/ ဘာသာျခား မ်ားကို “ဂ်ီဟတ္”ဟုေခၚသည့္ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေလ႔ရွိသည္။ ၎စစ္ပြဲ၌ပါ၀င္သည့္ သူမ်ားကို “မူဂ်ာဟစ္” ဟုလည္းေခၚၾကသည္။“မူဂ်ာဟစ္” ဆိုသည္မွာ “ဘုရားသခင္အတြက္ တိုက္ခိုက္ေသာသူ”
ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

ဂ်ီဟတ္ ေခၚ ဘာသာေရးစစ္ပြဲတြင္ ေဆာင္ရြက္ပံုအက်ဥ္းမွာ -

၁။ စစ္တပ္ကိုဖြဲ႕စည္းသည္။

၂။ ဘာသာျခားတိုင္းျပည္မ်ားကို အစၥလာမ္ဘာသာအယူ၀ါဒအားလက္ခံမည္ေလာ (သို႔မဟုတ္) စစ္ေရးအရ အၿပီးအပိုင္ေခ်မႈန္းျခင္းခံမည္ေလာ ဟု ရာဇသံေပးသည္။

၃။ အစၥလာမ္အယူ၀ါဒ လက္မခံေသာတိုင္းျပည္မ်ားကို စစ္ခ်ီသည္။

၄။ စစ္ခ်ီရာတြင္ တပ္သားမ်ားကို ကတိသစၥာခံယူေစၿပီး တစ္ဗိုလ္က်လွ်င္တစ္ဗိုလ္တက္ စနစ္ျဖင့္ အလံမလွဲ တိုက္ခိုက္ေစသည္။

၅။ စစ္ခ်ီ၍ ေအာင္ျမင္သိမ္းပိုက္ၿပီး နယ္ေျမမ်ားတြင္ အစၥလာမ္၀ါဒခံယူေရး၊တည္တံ႔ေစေရးတို႔အတြက္ အစၥလာမ္ဥပေဒကို ခ်မွတ္သည္။

၆။ တိုက္ပြဲတြင္ ရႈံးနိမ္႔သြားသည့္ ရန္သူဘက္မွ လင္ေယာက်ၤားမ်ား၏ဇနီးမယားမ်ား၊ မုဆိုးမမ်ား၊ လင္ရွိမယားမ်ား၊ သမီးပ်ိဳမ်ားကို တိုက္ပြဲႏိုင္အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္စစ္သည္မ်ားက မထိမ္းျမား ပဲေသာ္လည္းေကာင္း၊ထိမ္းျမား၍ေသာ္လည္းေကာင္း သေဘာရွိသလို ယူခြင့္ရွိသည္။

၇။ ဘာသာ၀င္ဦးေရ တိုးပြားေစေရးအတြက္ မြတ္စလင္ေယာက်ၤားမ်ားသည္တရား၀င္မယား ၄ေယာက္ ယူခြင့္ရွိသည္။

၈။ မြတ္စလင္ေယာက်ာၤးမ်ား၏ အလိုက်ဘာသာေရး စည္းရံုးႏိုင္ရန္အတြက္ “တလပ္(ဘ)” ဟု ၃ႀကိမ္   ေခၚယံုျဖင့္ ဇနီးမယားအား ကြာရွင္းႏိုင္သည္။

၉။ ဘာသာအယူ၀ါဒႏွင့္ပက္သက္၍ လံုး၀ဆန္းစစ္ခြင့္မျပဳျခင္း။

၁၀။ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္း၊ အျခားဘာသာ၀င္တို႔ႏွင့္ ရင္ႏွီးစြာဆက္ဆံျခင္းကို တားျမစ္ထားသည္။

ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းျပည္တစ္ခ်ိဳ႕မွာ -
၁။ မိုဟမၼာဒ္ေခတ္တြင္ လူသူစုေဆာင္းရန္ ခရီးသြား၀န္တင္လားမ်ားကိုခ်ံဳခိုတိုက္ခိုက္၍ သံု႔ပန္းမ်ားကို စစ္တပ္အျဖစ္ဖြဲ႔စည္းသည္။ ထို႔ေနာက္ရြာငယ္မ်ားမွစ၍ မကၠာၿမိဳ႕တိုင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။

၂။ ေရာမ၊ အီဂ်စ္၊ အီရန္ စေသာႏိုင္ငံမ်ားအား စစ္တိုက္မည္လား၊ အစၥလာမ္၀ါဒလက္ခံမည္လား ဟု ရာဇသံေပးကာ လက္မခံေသာႏိုင္ငံမ်ားကို အႏိုင္တိုက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၆၃၂-ခုႏွစ္တြင္ ေဂ်ရုစလင္၊ ၆၃၈-ခုႏွစ္တြင္ယူဖေရးတီးေဒသ၊ ၆၄၈-ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယ၊ ေျမာက္အာဖရိက ႏွင့္ စပိန္ တို႔ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ သည္။

၃။ သိရီဓမၼာေသာကမင္းႀကီး၏ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳရာနယ္ေျမျဖစ္သည့္အင္ဒိုနီးရွားကၽြန္းစုမ်ား (ယခင္ သု၀ဏၰဘုမၼိႏိုင္ငံ) တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္(၃)သန္းေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္၍ အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ခဲ့သည္။

၄။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳေက်ာင္းျဖစ္သည့္ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ကိုျမင္းစစ္သည္မ်ားေစလႊတ္ ၍ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီး (၂)သိန္းခန္႔ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီးပိဋိကတ္ေတာ္မ်ားကို မီးရႈိ႕ဖ်က္စီးခဲ့သည္။

၅။ (၁၈၆၀)-ျပည့္ႏွစ္တြင္ လက္ဘရြန္ႏိုင္ငံတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားက တစ္ေျမတည္းေန တစ္ေရ တည္းေသာက္ သည့္ ခရစ္ယာန္သိန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ရုတ္တရက္ အခ်က္ျပသတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။

၆။ (၁၉၁၅)-ခုႏွစ္တြင္ တူရကီမြတ္စလင္မ်ားက လူနည္းစု ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္အာေမနီးယန္းလူမ်ိဳး (၁)သန္းေက်ာ္ကို ရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။

၇။ (၁၉၄၀)-ခုႏွစ္ခန္႔က အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စလင္မွ ခရစ္ယာန္ဘာသာသို႔ကူးေျပာင္းသြား သူမ်ားကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။

၈။ (၁၉၆၅)-ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ သမၼတဆူကာႏိုလက္ထပ္တြင္ကြန္ျမဴနစ္တို႔၏ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းပြဲပ်က္ျပားအၿပီး ဗလီဆရာေမာ္လ၀ီတို႔က ဗလီေမွ်ာ္စင္ မ်ားေပၚတက္၍ ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲဆင္လႊဲၾကရန္ တိုက္တြန္းေသာအခါမြတ္စလင္တို႔သည္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားပင္မခြဲျခားပဲ နီးစပ္ရာကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကရာ(၆)ေသာင္းထက္မနည္း ေသဆံုးခဲ့ၾကသည္။

၉။ (၁၉၄၂)-ခုႏွစ္ခန္႔က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွ ဆုတ္ခြါေတာ့မည့္ အဂၤလိပ္မ်ား၏ လက္နက္တပ္ဆင္ေပး မႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ရခိုင္တိုင္းရင္သား (၂)ေသာင္းေက်ာ္ကိုရက္ရက္စက္စက္ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။

၁၀။ (၁၉၈၈)-ခုႏွစ္က တိုင္းျပည္မၿငိမ္သက္မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ ရခိုင္ျပည္နယ္ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီ (၄)ေသာင္းမွ (၆)ေသာင္းခန္႔က“ဘုရားသခင္အလိုက် ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲၾက” ဟုေၾကြးေၾကာ္ကာ ၿမိဳ႕ကို၀န္းရံပိတ္ဆို႔ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို ၀န္းရံတိုက္ခိုက္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈတြင္ ေမာင္ေတာရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး ဘဒူျမာကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ရာ အစိုးရ
အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ပါ၀င္ေနသည့္ မြတ္ဆလင္မ်ားသည္ပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ စိတ္ခ်ရသည့္ အေျခအေနမရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။