သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ျမေအးသမီး ဟာဂ်ီမေ၀ႏွင္းပြင့္တို႔အဖြဲ႔ Burma Campaign UK မွလန္ဒန္မွာ ဆႏၵျပ

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ၿဗိတိန္အစိုးရက အေကာင္းျမင္ ႀကိဳဆိုတဲ့အေပၚ စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ Burma Campaign UK က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာေတြ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိေနတဲ့   ျမန္မာ သမၼတနဲ႔ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ ေတြ႔ဆံုၾကမယ့္အခ်ိန္မွာပဲ အဂၤလန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွား သူေတြက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အိမ္ေတာ္ေရွ႕မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနဆဲ အေျခအေနေတြ ကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို မဆုမြန္ က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ဥေရာပခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန   ေဒသ စံေတာ္ခ်ိန္ တနဂၤေႏြမနက္ပိုင္းကစၿပီးေတာ့ ထြက္ခြာလာခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ဇူလိုင္လ ၁၄ ရက္ေန႔ ၿဗိတိန္စံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၆ နာရီခြဲမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ Heathrow ေလဆိပ္ကို ဆိုက္ေရာက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ဆိုက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ၿဗိတိန္ခရီးစဥ္ အတြင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကမရြန္း (David Cameron) အစိုးရက ရင္းႏွီးေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုခဲ့တဲ့အေပၚ စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ေျပာခြင့္ရ (Mark Farmaner) က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“ၿဗိတိသွ်အစိုးရက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ေကာေဇာနီ ခင္းၿပီး ႀကိဳဆိုတဲ့အတြက္ Burma Campaign UK အေနနဲ႔ သိပ္ကို စိတ္ပ်က္မိပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိတ္ (William Hague) ဆီကို လာၿပီး ေတြ႔ဆံုမယ့္အစား The Hague မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စစ္ခံု႐ံုးကိုပဲ လည္ပတ္သင့္ပါတယ္။ သူဟာ အရင္ အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ကတင္မဟုတ္ဘဲ အခုလက္ရွိ ရာထူး ထမ္းေဆာင္စဥ္ ကာလမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိသလို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း အလားတူပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကို အက်ဥ္းခ်တာေတြ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ ေတြ႔ရၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ တလအတြင္းမွာပဲ လူ ၇၀ ကို ေထာင္ဒဏ္ စီရင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား မဟုတ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။”

သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကမရြန္း အပါအဝင္၊ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိတ္ နဲ႔လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ ရွိတာမို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ၿဗိတိန္တာဝန္ရွိသူေတြ    ေတြ႔ဆံု တဲ့အခါမွာ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ေခ် ရွိပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ တုိင္းရင္းသား ေဒသေတြက ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ကို လူ႔အခြင့္ အေရးသင္တန္းေတြ ေပးႏုိင္ဖို႔ ၿဗိတိန္အစိုးရရဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း Burma Campaign UK က Mark Farmaner က အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာစစ္တပ္ကို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ သင္တန္းေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းထားပါတယ္။ သင္တန္းေပးရာမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို အားေပးမယ္ဆိုေပမဲ့ အခုလို သင္တန္းေပးရင္ ငါးစားေနတဲ့ ငါးမန္း ကို ငါးမစားေတာ့ေအာင္ သင္တန္းေပးသလို ျဖစ္ေနမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနတာ စစ္တပ္ကျဖစ္ လုိ႔ ဒီခ်ဳိးေဖာက္သူေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူနိုင္ျခင္း မရွိသေရြ႔ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အဆံုးသတ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ တနလၤာေန႔ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီခန္႔မွာ ၿဗိတိသွ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္   ေဒးဗစ္ ကမရြန္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ရွိၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။

ဒီလို ၿဗိတိသွ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ျမန္မာသမၼတတို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အိမ္ေတာ္ အမွတ္ (၁၀) ေဒါင္းနင္းလမ္း ေနအိမ္ မွာ ေတြ႔ဆံုၾကဖို႔ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူ ကခ်င္အမ်ိဳးသားအစည္း အ႐ံုးနဲ႔အတူ Burma Campaign UK အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

တနလၤာေန႔ ညေနပိုင္း Chatham House မွာလည္း UK ေရာက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွား သူေတြ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ စုေဝးၿပီး ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔ကို ဆႏၵျပဖို႔ စီစဥ္ေနၾကတယ္လို႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုးက မခိုင္ေထာင္ က ေျပာပါတယ္။

“၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ကင္မရြန္း နဲ႔ ၀ီလ်ံဟိတ္က သူတို႔ ဖိတ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ဦးသိန္းစိန္ကို အခုလိုမ်ိဳး ႀကိဳဆုိ တာကေတာ့ ဒါ သိပ္ကို ေစာေနေသးတယ္ေပါ့။ ဒီ ဦးသိန္းစိန္ က တကယ္ True Reformer မဟုတ္ဘူးဆုိတာ က်မတို႔ ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပခ်င္တာ ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒါ အခု ေလာေလာဆယ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ မွာျဖစ္တဲ့ ဟာကိုလည္း ဟိုးအရင္တုန္းကပဲ က်ဴးလြန္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ အခုလည္း ဆက္လက္ၿပီး က်ဴးလြန္ေန ၾကတယ္ဆိုတာကို က်မတို႔က မီးေမာင္းထုိးျပခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ကို ဆိုက္ေရာက္လာတဲ့ေန႔မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရ ဆဲ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးဖို႔နဲ႔ ဖိအားေပး အေရးယူေပးဖို႔ စတာေတြ ကို ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး ၿဗိတိန္ပါလီမန္ အမတ္မ်ားအဖဲြ႔ APPG က ေတာင္းဆိုခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္းက ပါလီမန္တြင္းမွာ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿဗိတိန္အစိုးရကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ကေနတဆင့္ တင္ျပေတာင္းဆိုမႈေတြကိုလည္း အဂၤလန္က ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ မဇိုရာဖမ္း က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ပါလီမန္ကေနတဆင့္ က်မတို႔ ဒီ ေမးခြန္းေတြ ေမးတာရွိတယ္။ ယူေကအစိုးရကို သူတို႔ ဖိအားေပးတဲ့အေန နဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္း ကိုယ္တုိင္ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အဓိကထားၿပီး ေဆြးေႏြးေပးဖို႔၊ အဲ့ဒါကို အဓိကေတာင္းဆုိတယ္။”

ဇူလိုင္လ ၁၄ ရက္ေန႔ကေန ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔အထိ ၅ ရက္တာၾကာျမင့္မယ့္ ဥေရာပခရီးစဥ္အတြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ၿပီးရင္ေတာ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံကို ခရီးဆက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

( VOA )