အိႏိၵယ တစ္ၿပည္လံုးကို စုစည္း အုပ္ခ်ဴပ္နိုင္ေသာ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားလွသည့္ ဘုရင္ႀကီးမ်ား ၿဖစ္ၾကေသာ စႏၶဂုတၱ ေမာရိယ ၊ သိရိဓမၼာေသာက ၊ ဟာသွ် ၊ သမုၿဒဂုတၱ ကဲ့သို ့ေသာ ဘုရင္ႀကီးမ်ားသည္ ၇ - ရာစုမွ ၁၃ - ရာစု တိုင္ေအာင္ အိႏိၵယ နိုင္ငံတြင္ မေပၚေပါက္ခဲ့ေသးပါ။ ထိုကဲ့သို ့ဘုန္းတန္ခိုး အင္အားခ်ိဳ ့တဲ့ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း မရိွခ်ိန္မ်ားတြင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ အႀကမ္းဖက္ အယူသည္းထန္ေသာ - အာရပ္ ၊ အာဖဂန္ နွင့္ မဂို ဘုရင္မ်ားက ၄င္းတို ့အာဏာခ်ဲ ့လို ့ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ အစၥလာမ္ ဘာသာ အႀကမ္းဖက္ စစ္ၿပဳၿခင္းၿဖင့္ ၿပန္ ့ပြားေစလို ့ေသာ္ လည္းေကာင္း ၊ တစ္သုတ္ၿပီး တစ္သုတ္ ေဖာ္ၿပပါ ရာစုမ်ားအတြင္း အိႏိၵယ ၿပည္ႀကီးသို ့ အေနာက္ေၿမာက္ အရပ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ အေၿခခ် ေနထိုင္ ၊ အႀကမ္းဖက္ ထႀကြ ေသာင္းက်န္း ေနခဲ့ႀကသည္။ အိႏိၵယ ၿပည္နယ္ - ဆင့္ဒ္ - တြင္ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ ဆူပူ ေသာင္းက်န္း ေနႀကသူမ်ားကို " " အႀကမ္းဖက္သမား မိုဟာမက္ ဗင္ကာဆင္ " " ဦးေဆာင္ၿပီး တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့ႀကသည္။ ထို ့ၿပင္ ဆင္း - ၿပည္နယ္ ၊ ပန္ဂ်ပ္ ၿပည္နယ္ နွင့္ အိႏၶဳ ၿမစ္ဝွမ္း ေဒသ တြင္ ေဒသခံ ဟိႏၷဴ လူမ်ိဴးစု အမ်ိဴးသားမ်ားကို သတ္ၿဖစ္ကာ ၊ အမ်ိဴးသမီး မ်ားကို အပ်ိဳ ၊ အအို မက်န္ ကေလး သူငယ္မွ အစ အႀကမ္းဖက္ အဓၶမ ၿပဳက်င့္ သိမ္းပိုက္ကာ ဓါးမိုး အုပ္ခ်ဴပ္ မင္း - လုပ္ေနခဲ့သည္။
ပထမ ဦးစြာ အာရပ္ တို ့ကလည္းေကာင္း ၊ ေနာင္ အာရပ္ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ သမား တို ့တန္ခိုး အာဏာ မွိန္ေသာ အခါ အာဖဂန္ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ သမား မ်ားက လည္းေကာင္း ၊ ေနာက္ပိုင္း မဂို မႈဆလင္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒ လိုလားသူမ်ားက လည္းေကာင္း အစၥလာမ္ ဘာသာၿပန္ ့ပြားေရးကို လူသာ လဲလွယ္ၿပီး မႈဝါဒ မလဲေရး ၿဖင့္ ႀကိဳးစားခဲ့ႀကသၿဖင့္ ယေန ့အိႏိၵယ တိုက္ငယ္တြင္ ဘဂၤလား နွင့္ ပါကစၥတန္ လူမ်ိဴးမ်ား ယေန ့သန္းေပါင္း ၁၀၀ ( ၁၀ ကုေဋ ) ခန္ ့ထိေအာင္ လူမ်ား ခ်န္ထားကာ အႀကမ္းဖက္ ေနခဲ့သည္မွာ ယေန ့ထိပင္ၿဖစ္သည္။
အႀကမ္းဖက္ ဝါဒ လက္ကိုင္ထားသူ မႈဆလင္ ေတြဟာ အာေရဗ် ကြ်န္းဆြယ္ ကေန တစ္နိုင္ငံၿပီး တစ္နိုင္ငံ ဘာသာေရး ကို သိမ္းသြင္းၿပီး ဝါးမ်ိဳ လာခဲ့ရာမွ နိုင္ငံ ငယ္မ်ား ၿဖစ္ၿပီး လူဦးေရ နည္းပါးတဲ့ ဆီးရီးယား ၊ အီရတ္ ၊ အီရန္ ၊ အာဖဂန္ စတဲ့ နိုင္ငံငယ္မ်ားကို စစ္ဘီလူး အသြင္ၿဖင့္ ဝါးမိ်ဳရခ်ိန္ သိပ္မႀကာလွေပမယ့္ အိႏိၵယ တိုက္ငယ္က်ေတာ့ ဟိႏၷဴ ဘာသာ ၊ ဗုဒၶ ဘာသာ တို ့က အစၥလာမ္တို ့ထက္ နွစ္ေပါင္း ၂၈၀၀ - ေက်ာ္ ေစာစီးစြာနွင့္ ရာစု နွစ္ေပါင္း ဆယ္ခ်ီစြာ အရိုးစြဲေနႀကၿပီး လူဦးေရ ကလည္း ထူထပ္ မ်ားၿပားေန တယ္ဆိုေတာ့ ရုတ္တရတ္ မဝါးမ်ိဳနိုင္ဘဲ ဆင္ေခါင္း ေခြးခ်ီသလို ရာစု နွစ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ႀကိဳးစား အားထုတ္ေနႀကပါတယ္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားတြင္ အစၥလာမ္ ဆိုတာ ယုတ္ည့ံေသာ အေႀကာင္း တရားမ်ား ေပါင္းစံုေနတယ္ ဆိုတာ မဖံုးနိုင္ မဖိနိုင္ ေပၚေပါက္ ေစဖို ့လံုေလာက္ေသာ အခ်ိန္ရသြားေစခဲ့ပါတယ္။
ဒါေႀကာင့္လည္း အိႏိၵယၿပည္ႀကီး ၿဗိတိသွ် တို ့ထံမွ လြပ္လပ္ေရး ရတဲ့အခါ အစၥလာမ္ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ လက္ခံသူမ်ားတဲ့ ယခု ပါကစၥတန္ေခၚ အရပ္ေဒသ နွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ ေခၚတဲ့ အရပ္ေဒသ တို ့ကို ဖဲ့ ့ခ်မ္းေပးခဲ့ရပါေသးတယ္။ ဒီလို အႀကမ္းဖက္ သမားမ်ားကို မနွိမ္နင္းနိုင္လို ့ ေပးခဲ့ရတာ ယေန ့ကမၻာမွာ အစၥလာမ္ အမ်ားဆံုးေနထိုင္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား နိုင္ငံကလြဲလွ်င္ အိႏိၵယ ၿပည္ထဲရိွ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြ ဟာ အမ်ားဆံုး ၿဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာမွာ တတိယ နွင့္ စတုတၱ အစၥလာမ္ အမ်ားဆံုး နိုင္ငံေတြဟာလည္း အိႏၵိယ တိုက္ငယ္ထဲက ေစာေစာ က တင္ၿပခဲ့သလို ပါကစၥတန္ နွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ တို ့ဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယ ၿပည္မွာ ခံရတာ ဟိႏၷဴ ဘာသာဝင္ေတြ သာမကပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကို အရိပ္အေယာင္ မွ် မက်န္ေအာင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားေစပါတယ္။
အလင္းၿပ ဗုဒၶ ၿမတ္စြာဘုရား ပြင့္ၿပီးေနာက္ နွစ္ေပါင္း - ၃၀၀ ခန္ ့အႀကာ ဗုဒၶ ဘာသာကို နွစ္သက္လိုလား ကူးေၿပာင္းလာခဲ့တဲ့ - သိရိဓမၼာ ေသာက မင္းႀကီး - ဟာ အမ်ား သိတဲ့အတိုင္း ၉ - တိုင္း ၊ ၉ - ဌာန ကို သာသနာၿပဳေစလႊတ္ရံုၿဖင့္ အားမရေသးဘဲ သားေတာ္ သမီးေတာ္ တို ့ကို သာသနာ့ေဘာင္ သြပ္သြင္းခ်ီးၿမင့္ ခဲ့ပါေသးတယ္။ ေနာင္ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ မင္းမ်ားလည္း ဗုဒၶဝါဒ နွင့္ ဟိႏၷဴ သာသနာ ေတာ္ကို ဆက္လက္ အားေပးခဲ့ႀကပါတယ္။
အိႏၵိယ ၿပည္ နာလႏၵ ဗုဒၶ တကၠသိုလ္ - ႀကီး ကို ကမၻာအရပ္ရပ္မွ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္မ်ား ၊ ဟိႏၷဴ ဘာသာဝင္မ်ား နွင့္ အၿခား အမ်ိဴးေကာင္း သားသမီးမ်ား လာေရာက္ ပညာဆည္းပူးနိုင္ရန္ သာသနာ သကၠရာဇ္ ၁၀၀၀ - ခန္ ့တြင္ ကုမၼာရဂုတၱမင္း တည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။ အၿခား နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ မင္းေကာင္း မင္းၿမတ္တို ့ ကလည္း ဝိကၠမ သီလာ တကၠသိုလ္ ၊ ေလဘီ တကၠသိုလ္ ၊ ႀသဒႏၲပူရိ တကၠသိုလ္ ၊ ေသာမ ရူပမ တကၠသိုလ္ ၊ ဇဝႏၵလ တကၠသိုလ္ အစရွိတဲ့ ဗုဒၶ တကၠသိုလ္ ႀကီးမ်ား တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး စာသင္ရဟန္းေတာ္ နွင့္ အမ်ီဴးေကာင္းသားေပါင္း ေသာင္း ၊ သိန္းခ်ီ ပညာ သင္ႀကားေစခဲ့ပါတယ္။
အေရွ့ဖ်ား ဗုဒၶဘာသာ နိုင္ငံေတာ္မ်ား ၿဖစ္ႀကတဲ့ တရုတ္ၿပည္ ၊ ဂ်ပန္ၿပည္ ၊ အင္ဒိုနီးရွား ကြ်န္းစုမ်ား ( ထိုစဥ္ က သိရိဝိဇယ သုဝဏၰ ဘုမၼိ နိုင္ငံေတာ္ ) စသည္ တို ့မွ စာသင္းသား အမ်ိဴးေကာင္းသား မ်ားနွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဗုဒၶ စာေပ ပညာ နွင့္ ေလာကီ ပညာ ၊ ေလာကဓါတ္ ပညာ တို ့ဆည္းပူးေလ့လာရာ ေက်ာင္းေတာ္ ႀကီးမ်ား ၿဖစ္ခဲ့ႀကသည္။
ယင္း တကၠသိုလ္ ႀကီးမ်ားအား အာရပ္ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ လက္ကိုင္ထားေသာ အစၥလာမ္ မစ္ မ်ားက လည္းေကာင္း ၊ အာဖဂန္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒ လက္ကိုင္ထားေသာ အစၥလာမ္ မစ္မ်ားက လည္းေကာင္း ၊ တူရကီ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ လက္ကိုင္ထားေသာ အစၥလာမ္ မစ္ မ်ားက လည္းေကာင္း ေခတ္အဆက္ဆက္ ဆိုသလို မီးတိုက္ဖ်က္ဆီးၿခင္း ၊ လက္နက္မဲ့ စာသင္သား တို ့အား လူမဆန္စြာ - ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ၿဖတ္ၿခင္း စသည္ၿဖင့္ အၿပီးတိုင္ ေခ်မႈန္းၿခင္း၊ အိႏိၵယ မွာ ဗုဒၶ ဘာသာတို ့နလန္မထူနိုင္ေအာင္ နွိမ္ၿပီး - ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဘုရားဝါဒ အမည္ခံ အႀကမ္းဖက္ လ နတ္ အေပၚ သစၥာခံ ရူပ္ေပြေသာ မုဆိုးမ ခတိဂ်ာ နွင့္ နာမည္ခံ မိုဟာမက္ တို ့၏ ဝါဒကိုခံယူသူတို ့က အဓမၼ သာသနာ က်ဴး ခဲ့ႀကေလသည္။
အစၥလာမ္ အႀကမ္းဖက္ သာသနာ က်ဴး သမိုင္း သုေတသီ ဆရာမိန္ဟဇက္ က - - -
< < " " အစၥလာမ္ မစ္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒီၿမင္းစီး စစ္သည္ ေတြဟာ နာလႏၶ တကၠသိုလ္ႀကီးကို မီးတိုက္ဖ်က္ဆီးၿပီး လက္နက္မဲ့ ရဟန္းေတာ္ နွင့္ စာသင္သားေပါင္း ေသာင္း ၊ သိန္း ခ်ီရ်္ လူမဆန္စြာ အရွင္လတ္လတ္ မီးတိုက္ သတ္ၿဖတ္ႀကပါတယ္။ ေဒသခံ ဟိႏၷဴ အမ်ိဴးသမီး ၆ - ေသာင္းေက်ာ္ကို မိဘ ေဆြမ်ိဴးသားခ်င္းမ်ား ေရွ ့တြင္ပင္ အဓမၼ ၿပဳက်င့္ၿပခဲ့ႀကပါေသးတယ္။ ေက်ာင္းေတာ္ စာႀကည့္တိုက္ နွင့္ ဗုဒၶ ပိဋကတ္ တိုက္ေတာ္ ကို မီးတိုက္ဖ်က္ဆီးရာတြင္ စာအုပ္ စာေစာင္ ေပလႊာ မ်ား လ နွင့္ ခ်ီၿပီး နွစ္ဝက္ခန္ ့မီးေလာင္လွ်က္ ရိွေနတယ္ လို ့မွတ္တမ္း တင္ထားႀကပါတယ္။ " " > >
အိႏိၵယ ၿပည္မွာ ဗုဒၶ ဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္လု ၿဖစ္ရၿခင္း အေႀကာင္းအရင္းခံ ဇစ္ၿမစ္ အစစ္အမွန္မွာ ဟိႏၷဴတို ့ပေယာဂ အနည္းငယ္သာ ပါၿပီး ၊ အစၥလာမ္မစ္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒ လိုလားသူ မြတ္စလင္ မ်ားကသာ အဓိက တရားခံ ၿဖစ္ေလသည္။
ကွ်္ကဲ့သို ့မ်ားၿပားလွေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၊ စာသင္သားမ်ား ၊ ဗုဒၶ တကၠသိုလ္မ်ား ကို အလြယ္တကူ ဖ်က္ဆီးနိုင္ၿခင္း အဓိက အေႀကာင္းမွာ - - - - -
၁ - ရဟန္းေတာ္မ်ား အေနၿဖင့္ တုတ္ ၊ ဒါး ၊ လက္နက္ ဆိုလွ်င္ လံုးဝ ကိုင္ေဆာင္ၿခင္း မၿပဳေလေတာ့ အရိုင္းအစိုင္း အစၥလာမ္ မစ္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒသား ၿမင္းစီးစစ္သည္ မ်ားမေၿပာေလနွင့္ - လက္နက္ကိုင္ စစ္သည္ အနည္းငယ္ နွင့္ ဆိုလွ်င္ပင္ ရက္စက္စြာ အသတ္ခံရမည္ မွာ မလြဲဧကန္ ပင္ၿဖစ္သည္။ လက္နက္မဲ့ သူေတာ္ေကာင္း တို႔ကို လက္နက္ကိုင္ မိစၦာမ်ား မလိုမုန္းထား နွိပ္စက္ၾကၿခင္း မွာ ဓမၼတာ ပင္ၿဖစ္သည္။
၂ - လူသတ္ အႀကမ္းဖက္ရန္ မည္သို ့မွ် မသင္ႀကား ၊ ဆို ဆံုးမ ၿခင္းမၿပဳသလို - သူသတ္ အႀကမ္းဖက္ၿခင္း ကိုသာ အဓိက ထားဆိုဆံုးမ ခဲ့ေသာ မ်ိဴးၿခား မိစၦာ မ်ား၏ အႏၱရယ္ကို ေမတၱာ ၊ ဂရုဏာ မထားသင့္သည့္ အခ်ိန္ ၊ ေနရာ တြင္ ထားရိွၿခင္းေႀကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ။
၃ - တရား ဓမၼ တို ့၏ ၿငိမ္းေအးမႈသာ အစဥ္ရွာေဖြေနၿပီး ၊ လူသတ္၊ အႀကမ္းဖက္၊ အဓမၼၿပဳရန္ အစဥ္ သင္ႀကားေနေသာ မိစၦာ မယူဝါဒ သားမ်ားအား ယုတ္မာ ၊ ေအာက္တန္းက် ၊ စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ နည္းလမ္းၿဖင့္ မတံုၿပန္ခဲ့ေသာ ေႀကာင့္လည္းေကာင္း
၄ - လူယုတ္မာတို့၏ ေႀကာက္တတ္ေသာ လမ္းစဥ္အရ သာမာန္ လူသားတို ့ကဲ့သို ့အၿမင္ေရာေထြး ေမွာက္မွား ေစရန္ လူသားကဲ့သို ့ဝတ္ဆင္ ေရာေနွာ မေနဘဲ ၊ ကြဲၿပားစြာ ဝိနည္း နွင့္ အညီ ေက်ာင္း သီးၿခား ၊ ဝတ္ရံု သကၤန္း သီးၿခား ဝတ္ဆင္ေစေသာေႀကာင့္ လက္နက္မဲ့ ေမတၱာ ကရုဏာ ရွင္မ်ားအား မိစၦာ ဒိဌိမ်ား အလြယ္တကူ ရွာေဖြ ေတြ ့ရိွနိုင္ၿခင္း။
၅ - ယူတ္မာ သူတို ့နည္းလမ္းအရ အေရးနိမ့္လွ်င္ ေခြးေၿပး ေၿပးကာ ၊ အနိုင္ရလွ်င္ အမ်ိဴးမ်ိဴးေသာ အဓၼမ မႈမ်ား မၿပဳဘဲ ၊ ေရာက္ေလရာ အရပ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းသမႈၿပဳ အစဥ္ သိမ္ေမြ ့၊ ႏူးညံစြာ အၿမဲ ေကာင္းက်ိဴးၿပဳ ေနထိုင္ၿပီး သာသနာ ၿပဳေနၿခင္း ။
စသည္ တို ့ေႀကာင့္ အိႏိၵယ တိုက္ငယ္တြင္ ဗုဒၶ သာသနာ ေမွးမွိန္ သြားရၿခင္း အဓိက အေႀကာင္း ၅- ခ်က္ပင္ ၿဖစ္ပါသည္။
ဟိႏၷဴ ၿဗဟၼဏ ဝါဒ မိစၦာမ်ား ရန္မွ အနည္းငယ္ကင္းလြတ္ကာ ယေန ့ထိတည္တံေစေသာ အေႀကာင္းအရင္း -
ဟိႏၷဴ ဘာသာ ဦးေဆာင္တဲ့ ၿဗဟၼဏ အနြယ္ဝင္မ်ားဟာ ဃရာဝါသ နယ္ထဲမွာ ရွာေဖြရ မလြယ္ပါဘူး ၊ သူတို ့ခႏၶာ ကိုယ္ထဲမွာသာ ဝွက္ထားတဲ့ စလြယ္ ကို အဓိက ထား ရွာေဖြရ တာေႀကာင့္ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္လည္း ဟိႏၷဴ ဘာသာ နွင့္ ဂ်ိမ္း ဘာသာ တို ့ အိႏၵိယ မွာ ႀကြင္းက်န္ ရပ္တည္ နိုင္ၿခင္း အေႀကာင္းပင္ ၿဖစ္ပါတယ္။ သာမန္ လူမ်ား နွင့္မၿခား ဝတ္ဆင္ ေနထိုင္ၿခင္း ၊ လူေနအရပ္ မွာသာ ေနထိုင္ၿခင္းဟာလည္း ကာလ ၊ ေဒသ အေလ်ာက္ အစၥလာမ္မစ္ မ်ိဳးၿခား မိစၦာ မ်ားေႀကာင့္ ေလွ်ာ္ကန္ သင့္ၿမတ္သလို ေနထိုင္ရၿခင္း စသည့္အခ်က္ လည္း အပါ အဝင္ ၿဖစ္ပါတယ္။
မဂို ဘုရင္ ေအာ္ရန္ဇစ္ လက္ထက္ မွာ ၿဗဟၡဏ မ်ားကို ရွာေဖြ သတ္ၿဖတ္ ၿခင္း အမႈ ေန့စဥ္ ၿပဳခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဴးသမီး မ်ားအေပၚ အဓမၼမႈ ေန႔စဥ္ၿပဳခဲ့ပါတယ္။ မဂို ဘုရင္ ေအာ္ရန္ဇစ္ ဟာ တစ္ေန ့တစ္ေန ့ဟိႏၵဴ စလြယ္ အေလးခ်ိန္ ၅ - ပိသာ အထက္ ရမွ မ်က္နွာေတာ္ ႀကည္ၿပီး ၊ ဟိႏၷဴ သမီးပ်ိုဳ ၅ - ဦး ကို အဓၶမ အမႈ ၿပဳၿပီးမွ စားပြဲေတာ္ တည္တယ္လို ့သမိုင္း တင္ခံရတဲ့ အစၥလာမ္မစ္ အႀကမ္းဖက္ ဝါဒ လက္ကိုင္ထားေသာ မင္းတစ္ပါး ၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ၿဗဟၼဏ အနြယ္ ဟိႏၷဴ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို ဘယ္လို ရွာေဖြ သလဲ ဆိုေတာ့ - - - စစ္သားေတြ ရွာေဖြ စံုစမ္းလို ့ဖမ္းမိလွ်င္ အလွ်င္ဆံုး " သင္ - ဘာအယူလဲ ဆိုၿပီး ေမးပါတယ္ " အေမးခံရသူက " ကြ်န္ေတာ္ အစၥလာမ္ ပါ " လို ့ၿပန္လည္ေၿဖႀကားလွ်င္ " ေအး - အစၥလာမ္ ဆိုလွ်င္ လူမ်ိဴး - ရိုးရာ အရလည္း ဒီလိုမ်ီဴး စလြယ္ မလြယ္ရဘူး ၊ ေနာက္တစ္ခါ ေတြ ့လွ်င္ သတ္ပစ္မယ္ " ဆိုၿပီး ၿခိမ္းေၿခာက္ကာ စလြယ္ ကို သိမ္းယူၿပီး ၊ ဘုရင္ ထံ ဆက္သ ႀကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အခ်ိဳ ့ေခါင္းမာသူက အယူဝါဒ ၿပင္းထန္လို ့ရဲရင့္လို ့" ကြ်န္ေတာ္ ဟိႏၵဴ ဘာသာ " လို ့ေၿဖႀကားမိပါက လူၿမင္သာရာ အရပ္တြင္ လည္လွီးသတ္ၿဖတ္ၿပီး ၊ စလြယ္ ကို သိမ္းယူ သြားႀကပါေတာ့တယ္။
ဒါေတြဟာ အိႏိၵယ ၿပည္မွာ ဟိႏၷဴ ဘာသာ နွင့္ ဗုဒၶ ဘာသာ အေပၚ ဘာသာေရး နယ္ခ်ဲ႕ ခံရပံု သမိုင္း အက်ဥ္း ဘဲ ရိွပါေသးတယ္။
၁၉၄၉ - ခုနွစ္ အဂၤလိပ္ ထံမွ လြယ္လပ္ေရး ယူေတာ့မည္ ့အခ်ိန္တြင္ ခိုးဝင္ေနထိုင္ေနႀကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္တို ့ဟာ လူ ့အခြင့္အေရး အေႀကာင္းၿပလွ်က္ နယ္ေၿမ ဖဲၿခမ္းေပးဖို ့အတင္း အဓၶမ ေတာင္းဆိုပါေတာ့တယ္။ အႏိၶယ အမ်ိဴးသား ေခါင္းေဆာင္ မဟတၱမဂနၶီ တို ့ဝန္ႀကီး ေနရူး တို ့ဟာ ခိုးဝင္ေနထိုင္ႀကတဲ့ အစၥလာမ္ မ်ားကို နယ္ေၿမ အလကား အေခ်ာင္ ေနရင္းထိုင္ရင္း ခြဲ မေပးခ်င္ႀကပါဘူး ။
သို ့ေပမင့္ လူသားခ်င္း စာနာသည္ေရာ ၊ ေရွ ့ရူ ေမတၱာ ၊ ဂရုဏာ ထားသည္ေရာ ၊ အတိတ္ အၿဖစ္ဆိုးေမ့ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခ်င္သည့္ ဆႏၶ ေႀကာင့္ေရာ အရာရာ အေလ်ာ့ေပးကာ အထူးဦးစားေပး ဥပေဒ တစ္ရပ္ ၿပဌာန္းၿပီး တန္းတူ အခြင့္အေရးေပးဖို ့နိုင္ငံမဲ့ေတြကို ကမ္းလွမ္း ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ခိုးဝင္ေနထိုင္သူ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ လူထုႀကီး နွင့္ အႀကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဂ်င္းနား တို ့က အႀကမ္းဖက္ ၊ အမ်ိဴးမ်ိဴးေသာ ဖိအားေပးၿခင္း ၊ အစၥလာမ္ မစ္ နိုင္ငံမ်ားကို ဝိုင္းဝန္း စစ္တိုက္ေစၿခင္း စသည္တို ့ေႀကာင့္ ခြဲထြတ္ ဖဲ့ထုတ္ နယ္ေၿမ ေပးအပ္ေရးသာ လုပ္ေဆာင္ရပါေတာ့တယ္။ ပါကစၥတန္ နယ္စပ္ရိွ ဟိႏၷဴ ေက်းရြာမွ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၂ - ေထာင္ ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီး ခ်ဴပ္ေနွာင္ အဓၶမ ၿပဳက်င့္ခဲ့တာေႀကာင့္ အိႏီၶယ ၿပည္တြင္ ဟိႏၷဴလူထု အံုႀကြမႈ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ အလားတူ ၿဖစ္ရပ္မ်ိဴး အိႏိၵယ အေရွ့ၿခမ္း ဘဂၤလား စစ္တေကာင္း နယ္တြင္လည္း ၿဖစ္ခဲ့ေသးသည္။ မဟာရာဂ်ာ ႀကီးမ်ားကို သတ္ၿဖတ္ခဲ့ႀကသည္။ ေက်းရြာမ်ားကို မီးတိုက္ခဲ့ႀကသည္။
၁၉၄၇ - ခုနွစ္ တြင္ ခြဲထြတ္ေရး ေန ့အၿဖစ္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္တို ့မွ သတ္မွတ္ၿပီး အႀကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဂ်င္းနား တို ့ဟာ အခ်ိမ္းအခ်က္ၿပဳၿပီး ဂ်လီဝါနာဘတ္-ဂ္ ေခၚတဲ့ ခရိုင္အတြင္းမွာ ဟိႏၷဴ အမ်ိဴးသား ၆-ေထာင္ေက်ာ္ သတ္ၿဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။ ရပ္ရြာေခါင္းေဆာင္ မဟာရာဂ်ာ ၁၆ - ဦး ကိုလည္း လုပ္ႀကံခဲ့ႀကပါတယ္။ အမ်ိဴးသမီး ၄-ေထာင္ နီးပါး အဓၶမ အက်င့္ ခံခဲ့ႀကရပါတယ္။
စစ္တေကာင္း နဝခါလီ ခရိုင္ တြင္လည္း အလားတူ အၿဖစ္ဆိုး၊ မႀကားဝံ့ မနာသာမႈ မ်ားကို ဟိႏၷဴ မိသားစုမွ အစ ဟိႏၷဴ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ေသြးေအးေအး နွင့္ ဟိႏၷဴ တို ့အထြတ္အၿမတ္ထားရာ ႏြား မ်ားနွင့္အတူ ရက္စက္စြာ ဝိုင္းဝန္း သတ္ၿဖတ္ ခဲ့ႀကပါေသးတယ္။
အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြ လက္ဦးမႈ ရယူၿပီး ဝိုင္းဝန္းသတ္ၿဖတ္လို ့ဟိႏၷဴ လူမ်ဴိး သိန္း ခ်ီ တစ္ၿပိဳင္တည္း အသတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိစၦာ အစၥလာမ္ အယူဝါဒ သားတို ့ဟာ ပါးနပ္ေကာက္က်စ္ ႀကပါတယ္။ သတ္လို ့ၿပီးေတာ့ အိႏိၵယ ၿပည္ ခြဲထြတ္ေရး မလိုလား တဲ့ လူထု ခ်စ္ခင္တဲ့ ၊ လူထု အေပၚ အာဏာ ပိုင္စိုးတဲ့ မဟတၱမ ဂႏၶီ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီးထံ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ အသတ္ခံရပါတယ္ ၊ မုဒိန္း က်င့္ခံရပါတယ္ ၊ မီးရိူ ့ခံရပါတယ္ ဆိုၿပီး ငိုႀကီးခ်က္မ နွင့္ လုပ္ႀကံ တိုင္တန္း ခ်ည္းကပ္ခဲ့ႀကပါတယ္။ တစ္ကယ့္အၿဖစ္ဆိုး ႀကံဳခဲ့ရတာ ဟိႏၷဴ လူမ်ိဴးစု သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ နွင့္ ဟိႏၷဴ အမ်ိဴးသမီးထု ၁ -ေသာင္း ခြဲ ေက်ာ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ မြတ္စလင္ကုလားတို႔ရဲ႔ ထံုးစံအတိုင္း လိမ္လည္ ခဲ့ႀကပါတယ္။
မဟတၱမ ဂႏၶီ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီး ကေတာ့ " " ၿပီးခဲ့တာလည္း ၿပီးခဲ့ပါၿပီ " " ဟု ဟိႏၷဴ လူထု အား နွစ္သိမ္ ့ခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို ့သာ ေရွးရႈခဲ့ပါတယ္။ သို ့ေပေသာ္လည္း မိမိ မ်က္စိေရွ ့မိမိေဆြမ်ိဴး နွမ သားခ်င္း မ်ားကို အဓၶမၿပဳက်င့္ခဲ့ႀကေသာ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တို ့အေပၚ ဟိႏၷဴ အမ်ိဴးသားထုဟာ နာက်ဥ္း မုန္းတီးခဲ့ႀကၿပီး အစာမေက် သကဲ့သို ့လိပ္ခဲ တည္းလည္း မုန္းတီး ေနခဲ့ႀကပါတယ္။
မဟတၱမ ဂႏၶီ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီး ကေတာ့ ခႏၲီပါရမီ ဦးထိပ္ထားသူ ပီပီ ဟိႏၷဴ လူထု ကို လက္စားမေခ်ဖို ့လက္တံုမၿပန္ဖို ့တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး - စကား နားမေထာင္ပါက " အစာငတ္ ခံကာ ေသမည္ " ဟုၿခိမ္းေၿခာက္ လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အၿဖစ္ဆိုးကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ ႀကံဳခဲ့ႀကတဲ့ ဟိႏၷဴ လူထု ဟာ စိတ္ခု သြားႀကပါတယ္။ အမ်ိဴးသား ဖခင္ႀကီးအေပၚ အယံုအႀကည္ နဲပါး သြားခဲ့ႀကပါတယ္။
ဟိႏၷဴ လူထုဟာ ဆုပ္လည္း စူး ၊ စားလည္း ရူး ဆိုသလို ၿဖစ္ခဲ့ ႀကပါၿပီ ၊ အၿဖစ္ဆိုးေတြ ကို ေမ့ေပ်ာက္လို ့မရေသးႀကပါဘူး ၊ အသတ္ခံရတဲ့ ေဆြမ်ိဴးသားခ်င္းေတြ ၊ အဓၶမ ၿပဳက်င့္ခံခဲ့ရတဲ့ နွမ သားခ်င္းေတြရဲ ့အားကိုးတႀကီး ႀကည့္ခဲ့တဲ့ မ်က္လံုးေတြ ၊ အခ်ဴပ္အေနွာင္ ခံထားရတဲ့ အတြက္ ဘာမွ ၿပန္လုပ္မေပးနိုင္ခဲ့ေသာ အခ်ိန္ေတြ ေႀကာင့္ အရမ္း မုန္းတီး နာက်ဥ္း အေနခက္ခဲ့ႀကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မုန္းတီး နားက်ဥ္းမႈေတြဟာ သည္းခံခြင့္လြတ္ေပးဖို ့သာ ေၿပာဆိုေနတဲ့ မဟတၱမ ဂႏၶီ ေခၚ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖခင္ႀကီး ကို ေဂါ့-ဒ္ ေဆး အမည္ရိွသူ တစ္ဦးက ဆုေတာင္းပြဲ တစ္ခုအတြင္း လူၿမင္ကြင္းေရွ ့မွာပဲ မဟတၱမ ဂနၶီ ကို ေသနတ္ၿဖင့္ ပစ္ခက္ သတ္ၿဖတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ မ်က္စိေရွ့မွာတင္ ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ သားခ်င္း ညီေနာင္ ႏွမ ငယ္တို ့ရဲ ့အၿဖစ္ဆိုးေတြကို ေမ့ေဖ်ာက္ မရနိုင္ႀကေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မခြင့္လြတ္နိုင္ ခဲ့ႀကပါဘူး။ ခြင့္လြတ္ဖို ့ေၿပာေနသူကိုလည္း လက္မခံ နိုင္ခဲ့သလို ၊ နားမေထာင္ ၊ နားမဝင္ နိုင္ႀကေတာ့ပါဘူး။
အဲ့ဒီမွာ ဟိႏၷဴ လူထုဟာ အမ်ိဴးသားေခါင္းေဆာင္ ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္သူ ၊ လြပ္လပ္ေရး ဖခင္ ၊ ၿပည္သူ ခ်စ္ေသာ အဖ စသည္ ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္း ႀကီးကို လက္လြတ္ ဆံုးရံူးခဲ့ရပါတယ္။ ေျမြပါလည္းဆံုး - သားလည္းဆံုး ဆိုသလို ေပါ့။
ဒါ့အၿပင္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အိႏိၵယ အေနာက္ပိုင္း ပါကစၥတန္ ကို ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ အေရွ့ပိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ဟိႏၷဴ လူမ်ိဴး ဘိုးဘြားပိုင္နယ္ေၿမ မ်ားကို တရားမဝင္ က်ဴးေက်ာ္ အေၿခခ် ၊ အႀကမ္းဖက္ေနသူမ်ားကို ရင္နင့္ဖြယ္ ဖဲၿခမ္း ခြဲထုတ္ေပးခဲ့ရပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ အိႏိၵယ တိုက္ငယ္ဟာ မိေအး နွစ္ခါ နာ တင္ မဟုတ္ပါဘူး ၊ သံုးေလးခါ ပါ အဆစ္ ေပါင္း နာခဲ့ရတာပါ။
အိႏၵိယ တိုက္ငယ္ ရဲ ့ေခါင္းၿမီဳးၿခံဳ ဓေလ့ဟာ မႈလက အိႏိၵယ မွာ မရိွပါဘူး ။ အဆိုပါ အၿဖစ္ဆိုးေတြ ၊ အစၥလာမ္ အႀကမ္းဖက္ဝါဒ လက္ကိုင္ထားေသာ က်ဳးေက်ာ္ ဘုရင္ဆိုးေတြ ေႀကာင့္သာ အဆိုပါ ဓေလ့ကို လက္ခံခဲ့ႀကတာပါ။ အဆိုပါ ဘုရင္ဆိုးေတြ ၊ ဘာသာ အယူဆိုး ေတြ မဝင္လာခင္တုန္းက ဟိႏၷဴ မိန္းမ ပ်ိဳ အားလံုးဟာ လြပ္လပ္စြာ သြားလာ ခဲ့ႀကပါတယ္။ ဘုရင္ဆိုး ၊ အယူဝါဒဆိုး ၊ အၿဖစ္ဆိုးေတြ ႀကံဳၿပီးမွ ေခါင္းၿမွိးၿခံဳလာတယ္ ၊ အိမ္တြင္း ေအာင္းလာ ႀကတာပါ။ ေနာက္ ဟိႏၷဴ အမ်ိဴးသားတို ့ဆိုဆံုးမမႈတို့ ကိုလည္း တစ္ေသြမတိမ္း လိုက္နာ ခဲ့ႀကတာပါ။ ေနာက္အခါ ထံုးစံ တစ္ရပ္ လို ၿဖစ္လာခဲ့ႀကပါတယ္။ ယေန ့ထိ တိုင္ေပါ့။
ေနာက္ ဘာသာရပ္ စကား အၿဖစ္ အူရဒူ ဘာသာဟာလည္း အစၥလာမ္ အယူဆိုးေတြ ဝင္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းမ
ကြ်ဲ ၊ ႏြား တို ့ကို ဟိႏၷဴ ဘာသာဝင္တို ့က အေလးအၿမတ္ထားၿပီး ၊ လူတို ့အား အဟာရ အၿဖစ္အားထားေသာ ဆန္စပါး စိုက္ပ်ိဴးရာတြင္ လည္းေကာင္း ၊ နို ့ ၊ ဒိန္ခဲ ၊ ေထာပတ္ ၊ အစရိွေသာ အဟာရ မ်ားလည္း ရရိွလို ့အဆိုပါ သတၱဝါမ်ားကို ခ်စ္ခင္ တန္ဖိူးထားႀကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အစၥလာမ္ ဝါဒ ဆိုးဟာၿဖင့္ အဆိုပါ သတၱဝါ မ်ားအား သတ္ ၿဖတ္ မွ ကုသိုလ္ ရသည္ ဆိုၿပီး အားပါးတရ သတ္ၿဖတ္ေနႀကပါတယ္။ ကုဘာရ္နီ ေခၚ အစ္ ေန ့မ်ားတြင္ ႏြား ၏ လည္မ်ိဳ မ်ားကို စားၿဖင့္ အရွင္လတ္လတ္ လွီးသတ္ၿခင္းၿဖင့္ ဘုရား ကိုယ္စားၿပဳ လနတ္ အလႅာလ္ အတြက္ ဘာသာေရး အထိမ္းအမွတ္ အၿဖစ္ ၿပဳလုပ္ ေစာ္ကားေနႀကပါေသးတယ္။ အိႏိၵယ ၿပည္မွာေတာ့ ပင္ရင္း ေဒသခံ ဟိႏၷဴ လူထုအတြက္ က်ဴးေက်ာ္ အေၿခခ် လာသူတို ့၏ ေစာ္ကား ေမာ္ကား ၿပဳမႈကို ရင္ထဲ မီးခဲ မ်ိဳေနႀကသလို နွစ္စဥ္ ခံစားေနႀကရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို ့ဟာ အက်င့္ဆိုးမ်ားကို အဓၶမ ယူေဆာင္ ကာ ၊ မထီမဲ့ၿမင့္ ၿပဳလုပ္ေနတုန္းပါဘဲ။ ေနာင္လဲ လုပ္ေနဦးမွာပါဘဲ။
ကွ်္ မွ်နဲ ့ဘဲ အိႏိၵယ တိုက္ငယ္ နွင့္ အစၥလာမ္ အယူဆိုးမ်ား အေႀကာင္း အက်ဥ္းရံူး တင္ၿပလိုက္ရပါေတာ့တယ္။
အမ်ိဳး၊ဘာသာ၊သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြတို ့၏ ေဆြးေႏြးမူ ေဝဖန္မူအား လိူက္လွဲစြာ ၾကိဳဆိုပါသည္